Б.Энхбаярын хагас дэлгэж нийгмийг талцуулсан “Аттикус партнерс”-ын гэрээний бүтэн агуулга

УИХ-ын гишүүн Б.Энхбаяр өнгөрсөн баасан гарагт “Эрдэнэс Оюутолгой” ХХК, “Atticus partners” компанийн хооронд байгуулагдсан гэрээг “Эрдэнэс-Оюу толгой компани нь Л.Оюун-Эрдэний Засгийн газрын “шийдвэр”-ийн дагуу гэдэг нэрийдлээр гадаад улсын Atticus Partners Ltd болон Atticus communications Ltd компанитай 4 удаагийн үйлдлээр нийт 1.9 сая ам доллараар (7 орчим тэрбум төгрөг) гэрээ хийж “Дэлхийд Монголыг сурталчлах” гэсэн халхавчаар Монгол улсын Ерөнхий сайд асан Л.Оюун-Эрдэний 50 хувь эзэмшдэг “Херо энтертэйнмент” компаний бүтээл “Монгол хаан” жүжгийн гадаад суртачилгааг хийсэн нь баримтаар тогтоогдов” гэсэн тайлбартайгаар нийтэлсэн билээ.

Үүний араас сошиал медиад Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн 50 хувь эзэмшдэг “Херо Энтертайнмент” компанийн бүтээл “Монгол хаан” жүжгийн олон улс дахь пи арыг улсын төсвөөс санхүүжүүлсэн, “Аттикус партнерс” нь монголчууд Британид байгуулсан компани байх магадлалтай” гэх зэрэг мэдээллүүд гарч, “Аттикус партнерс” компани хариу мэдэгдэл хийсний дараа ГХЯ, И-Монголиа платформ зэрэг төрийн байгууллагууд үгүйсгэсэн мэдээлэл хийсэн үйл явдал ар, араасаа өрнөсөн.

Энэ мэдээллийг уншиж, “Нууцаас гаргасан” гэх баримтуудыг судалж үзээд Б.Энхбаяр гишүүнд эргэлзэх сэжүүрүүд олон байна. Баримтыг ингэж гуйвуулж, өөрт ашигтайгаар тайлбарлаж байгаа хүн Хууль зүй, дотоод хэрэг эрхэлсэн сайд болсныхоо дараа яаж алах бол гэдэг болгоомжлол эрхгүй төрөв.

“ATTICUS PARTNERS”-д алга таших шалтгаан

Миний бие одоогоос таван жилийн өмнө “Үндэстний тойм” сэтгүүлд “Монголоо шинээр бүтээхүй” нэртэй нийтлэл бичиж /https://eagle.mn/r/84315/, улс орнууд дүр төрхөө шинээр бүтээж, энэ ажилд асар хөрөнгө мөнгө зарцуулах болсон, энэ хүрээндээ бусад улсын, тэр дундаа Монгол улсын түүх соёлд халдаж байгаа талаар хөндөж, манай улс ч энэ тал дээр анхаарал хандуулж, түүх, соёлоо булаалгахгүй байх, байр сууриа олон улсад шинээр бүрдүүлэхэд анхаарах цаг болсон гэдэг асуудлыг хөндөж байв.

Тэгвэл “Улс орны дүр төрхийг бүрдүүлнэ” гэдэг нь “Дэлхий дахинд улсынхаа талаар эерэг ойлголт, төсөөлөл бий болгох замаар дэлхий дахин, бүс нутаг, эс бөгөөс зорилтот зах зээл дэх жин нөлөөгөө нэмэгдүүлэх зорилготой үйл ажиллагаа” гэж ойлгож болох бөгөөд “Эрдэнэс Оюутолгой” ХХК “Atticus partners”-ын хооронд байгуулагдсан гэрээ яг энэ агуулгаар буюу “Дэлхий дахинд Монголыг сурталчлах” ажлыг хийх зорилгоор байгуулагджээ.

Гэрээний зорилго нь ерөнхий буюу “Монголыг дэлхий дахинд сурталчлах” гэсэн нь үнэндээ Б.Энхбаяр гишүүний хэлсэн шиг халхавч биш, харин гүйцэтгэх ажлууд нь өргөн хүрээг хамрах буюу Монгол Улсын эрх ашиг хөндөгдсөн асуудал бүрт анхаарах боломжийг бүрдүүлсэн байна.

Тодруулбал, “Рио Тинто”-той 2.3 тэрбумын өр хүчингүй болгох асуудалд анхаарал хандуулаарай, эсрэг талаас ийм мэдээлэл гаргаж байна, манай байр суурь ийм байгаа”, “Манай Ерөнхийлөгч тэр улсад айлчилж байна, ийм чухал айлчлал учраас сурталчилъя”, “Монголын “И Монголиа систем дэлхийд үнэлэгдэж, цахим шилжилтээр том шагнал авчихлаа, энэ амжилтыг олон улсад түгээе”, “Монгол, Британийн хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 70 жилийн ой болж байна.

 Энэ хүрээнд явагдах ажлыг хүмүүст хүргэе” гэх мэтээр чиглэл өгч, “Atticus partners” чиглэлийн дагуу ажиллаж байсан болох нь гэрээнээс тодорхой харагдана. Бараг зорилгоо ойлгуулсан байхад ямар мэдээлэл дээр ажиллахаа компани өөрөө тодорхойлоод явчих хэмжээнд үйлчилгээ санал болгодог гэдгийг доор бичсэн байгаа. 

Өөрөөр хэлбэл, “Atticus partners” ГХЯ, “И Монголиа”-тай гэрээ хийх шаардлагагүй, гагцхүү хийж байгаа ажил нь Монголыг эерэгээр таниулах, байр суурийг олон улсын тавцанд өргөх зорилготой тохирч байсан учраас үйл ажиллагааг нь сурталчилсан гэсэн үг.

Угаас мэдэгдэл дээрээ "supporting" буюу “дэмжиж ажилласан”, "highlighting" буюу онцолсон гэх зэрэг үг ашигласан болохоос "Хамтарч ажилласан" гэж байгаагүй.

Гадаад яам, И Монголиа, “Монгол хаан” жүжгийнхэн аль, аль нь энэ компанийг мэдэхгүй байх нь аргагүй, мэдэх алба ч байхгүй гэдэг нь эндээс тодорхой байна.

1.9 сая ам.доллар гэдэг мэдээж, Монголын хувьд бага мөнгө биш. Гэтэл олон улсын тавцанд эрх ашгаа хамгаалах шаардлага байгаад байдаг. Тиймээс энэ асуудлыг улсын төсвөөс биш, Монголд бүртгэлтэй ААН-ийнх нь хувьд “Оюутолгой” ХХК-иас “Нийгмийн хариуцлага” маягаар гаргуулсан байдал харагдана.

Нууцад авсан тухайд, “Оюутолгой” ХХК-тай холбоотой бүх баримтууд нууцад ордог хачирхалтай жишгийн дагуу л нууцад орсон болов уу. Оюутолгойн асуудлыг Хянан шалгах түр хорооны дарга О.Батнайрамдал энэ асуудлаар “Оюутолгойтой холбоотой 20,000 гаруй баримтууд бүгд нууцад байдаг, ил болгохгүй бол Хяналтын сонсголд танилцуулагдахгүй байх нөхцөл үүсээд байна” гэж байсан.

 Ерөнхий сайд Г.Занданшатар “Atticus partners”-ын гэрээг ил болгосон бол бусдыг нь бас ил болгох тал дээр анхаарч чадах юм байна гэсэн ойлголт төрснийг харин энд тэмдэглэх ёстой байх.

Харин ил үр дүнгийн тухайд, “Рио Тинто” хөрөнгө оруулалтын зардлаас манай талд ногдох 2.3 тэрбум ам.долларыг тэглэсэн, Их Британи Улаанбаатарт баригдах метроны төсөлд баталгаа гаргахаар болсон, ДЦС 5 төсөлд мөн баталгаа гаргах асуудал яригдсан гээд үр дүн нь бол монголчуудад бүгдэд нь ил байгаа.

Б.Энхбаярын дэлгэсэн гэх баримтууд дотор “Atticus partners” цаашид ажиллах чиглэл мөн байсан бөгөөд түүнд,

-“Алсын хараа 2050” хөтөлбөр,

-“Ногоон эрчим хүч”,

-“Монголын өвлийн аялал жуулчлалын стратеги”,

-Одоогийн хэвлэл мэдээллийн түншлэлийг өргөжүүлэх

-Монголын ардчиллыг сурталчлах

-Цахим шилжилт

-Төр, хувийн хэвшлийн түншлэл гэсэн нь яах аргагүй манай тулгамдсан, басхүү ирээдүйтэй асуудлууд мөн байна.   

“Atticus partners”-ын хамтаргч улс орнууд 

“ATTICUS PARTNERS”-тай хамтрах нь яагаад Монголд ашигтай вэ

Олон нийтийн сүлжээнд тавигдаж байгаа мэдээллээс харахад 1.9 сая ам.доллар буюу долоон тэрбум төгрөгт их ач холбогдол өгч, Хуулийн салбарыг тэргүүлэхээр яригдаж байгаа хүн нь ганц жүжгийг долоон тэрбум төгрөгөөр сурталчилсан мэт ойлголт төрүүлэхийг хичээж байгаа нь санаа зовоож байна.  

Компанийн мэдээллийг судалж үзэхэд

-2019 онд Британид “Atticus communications” LTD нэрээр байгуулагдсан, дараа нь нэрээ “Atticus partners” болгож өөрчилсөн.

-Дэлхийн 60 гаруй улстай хамтын ажиллагаатай.  

Танилцуулгадаа “Төр, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслийн уялдаа холбоотой кампанит ажилд мэргэшсэн. Бид олон нийттэй харилцах, олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсэл, олон нийттэй харилцах олон төрлийн үйлчилгээг санал болгодог ч үйлчлүүлэгчдийнхээ алсын хараа, зорилгыг амьдралд хэрэгжүүлэхийн тулд олон салбаруудыг нэгтгэж, хүчирхэг өвөрмөц кампанит ажлыг бий болгох ажилд илүү ач холбогдол өгдөг” гэжээ.

Энэ юу вэ гэхээр, тус компани нь олон улсын нэр хүнд бүхий хэвлэл мэдээллийн байгууллагатай дэлхийн 60 гаруй улсыг холбодог, өөрөөр хэлбэл төлбөртэй мэдээлэл байнга олж өгөх замаар нэр хүндтэй түншийн харилцаа үүсгэсэн, энэ давуу байдлаа ашиглаад хөнгөлөлт авдаг, улмаар компанидаа ч, харилцагчдадаа ч ашигтай байдал үүсгэж чаддаг гэсэн үг.

Товчхондоо, Монгол Улс 1.9 сая ам.доллараар хэзээ ч амжуулж чадахааргүй пи арыг “ATTICUS PARTNERS” хийж өгчээ.

Ганц “Рио Тинто”-той 2.3 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалтыг хүчингүй болгох асуудлыг хэлэлцэж байхад уул уурхайн чиглэлээр дагнадаг хэвлэлүүдэд манай улсын байр суурь, нөхцөл байдлын талаар бодит мэдээлэл тавигдаж, буруу ойлголт төрүүлэхээс сэргийлж байсан үр дүн л 1.9 сая ам.доллараас 2000 дахин, ирээдүйд төлөх хүүтэй нь хамт бодвол хэдэн мянга дахин буюу Оюутолгойгоос ашигтай салах уу гэдэг асуудлыг шийдэхүйц  байсан гэж бодож байна.  Эцэст нь,  БНХАУ зэрэг манайхтай соёл түүх булаацалддаг улсуудын энэ зорилгоор /зөөлөн хүч/ зориулдаг мөнгөний хажууд 1.9 сая ам.доллар бутархай мөнгө л гэсэн үг бөгөөд бид ийм лоббиг цаашдаа ч хийх ёстой юм. .