Евразийг нэрвэсэн усархаг бороо, үерийн гамшгаас Улаанбаатар хамгийн хохирол багатай гарчээ

-Хотын даргын манлайлал, НОК ажиллах чадамж хотыг аюулаас гэтэлгэлээ-

Наадмын өмнө, долоо хоног орсолн бороо нийслэлийг усанд автуулж, үерийн гамшиг дагуулсан билээ. Гамшиг гэдэг хэзээд муу зүйл, сайн юмгүй. Гэхдээ хохирол багатай өнгөрсөн яг энэ гамшгийн тухайд, ялангуяа нийслэлийн хувьд муу, сайн тал аль, аль нь байлаа.

Сайн нь, ховорхон тохиох болсон хуртай жилийн эхний шалгалтыг улсаараа, ялангуяа нийслэл Улаанбаатар харьцангуй хохирол багатай давлаа. Олон хоног үргэлжилсэн усархаг бороо, үерийн гамшиг ганц манайхыг нэрвээгүй. Еврази, Хойд Америкийн эх газрыг бараг бүхэлд нь хамарч, Турк, БНСУ, БНХАУ, Энэтхэг, АНУ зэрэг улсад гамшиг дагуулж, олон арван хүн амиа алдаж, эд хөрөнгөөрөө хохирч байна. БНХАУ-ын өмнөд мужууд үерийн улмаас асар их хохирол амсаж байгаа бол БНСУ-д үерт эндсэн, сураггүй алга болсон хүний тоо 50 шахсан. Энэтхэгт бүр хэдэн зуугаар тоологдож байна.  АНУ-ын Пенсильвани мужид өчигдөр гэхэд л бага насны хоёр хүүхэд үерт урсаж амиа алдсан харамсалтай тохиолдол гарлаа.

Бүхэл бүтэн гурван тив, хоёр эх газрыг хамарсан гэдэг талаас нь ч харсан, учруулж буй хохирлын хэмжээ асар их гэдгийг нь ч бодсон энэ сард болж буй үзэгдэл элбэг биш нь илт бөгөөд НҮБ-д хүртэл асуудал яригдаж, зарим улс ургац алдан ирэх өвөл өлсгөлөнд нэрвэгдэх эрсдэлтэй бодитоор тулгараад байна.

Эднийх бодвол манайх гайгүй гэж байгаа юм. Нийслэлийн Засаг дарга Д.Сумъяабазарын манлайлал, Нийслэлийн онцгой комиссын оновчтой шийдвэр, шуурхай ажиллагаа, Онцгой байдал, Дотоодын цэргийн алба хаагчдын уйгагүй хөдөлмөр, үргээ ухамсарласан иргэдийнхээ ачаар даваад гарлаа. Нийслэлийн Засаг дарга хүнд нөхцөл байдалтай газруудад ажиллаж, хэрэгтэй шийдвэрийг цаг тухайд нь гаргаж байсан нь гамшгийг давахад нөлөөлсөн. Энэ бол маш сайн жишиг.  

Одоо эргээд харахад 26 хот суурин газар усанд автаж, нийт 288 738 хүн үерийн нөлөөлөлд өртсөн, 199 орон сууц, 702 обьект, түүний дотор эрчим хүчний дэд станц зэрэг аюултай байгууламжууд усанд автсан нөхцөл байдлыг бид давж гарсан байна. Төвийн зургаан дүүргийн тав нь бэлэн байдал зарласан, нөлөөлөлд өртсөн хүмүүсээс 830 хүнийг нүүлгэн шилжүүлж, 160 хүнийг түр байранд байрлуулжээ.  

Харин муу тал нь хохирлоос гадна, “Бид ер нь ийм гамшигт өртөх ёстой байсан уу” гэдэг асуулттай холбоотой. Цаг уурчид “Туул, Сэлбэ голын эх, нийслэлийн хэмжээнд Улаанбаатарыг үерт автуулах хэмжээний хур тунадас ороогүй” гэж мэдэгдсэн, Сэлбэ гол зохимлоор нарийсгаж барилга барьсан хэсгийнхээ дээгүүр далангаа сэтэлж үерлэсэн нь энэ асуулт зүй ёсных болохыг баталж, цаашид хийх ажил их байгааг харуулсан юм. Тодруулбал, голын гольдирлыг өөрчилсөн, саад учруулж, нарийсгаж боосон зэрэг зохиомол шалтгаанаас болж хотоороо зовсон үнэн ил болж, цаашид хийх ажлууд ч тодорхой болсон гэж бодож байна.

     Туул гол дээр баригдана гэж яригдаад олон жил гацсан Урсацын тохируулгатай усан сан барих ажлыг шуурхайлж, Сэлбэ голын эхэнд ч барих шаардлага байна. Голын гольдрилыг өөрчилсөн, нарийсгаж боосон, саад учруулж хаасан “Эс аутлетс”, “Акуа гарден” буюу Усан парк хорооллын барилга байгууламжийн асуудлыг шийдэх шаардлагатай. Ялангуяа Авлига хороолол гэгддэг Усан парк хорооллын асуудлаар шийдвэртэй арга хэмжээ авахгүй бол барилга байшин нурж, олон хүний амь нас сүйдэх аюул байгааг бүгд мэдэж авсан нь бас нэг эерэг үр дүн болов уу.